Wat is de stand van zaken rond de BAZ?
Op 22 november informeerde minister van SZW, Eddy van Hijum, de Tweede Kamer over de voortgang van de Wet BAZ. De reacties op de internetconsultatie en uitvoeringstoetsen wijzen op veel knelpunten. “Het merendeel van de reacties is kritisch op de verplichting en op onderdelen van het voorstel, zoals de kring van verzekerden, de premiehoogte, de wachttijd van één jaar en het beoordelingscriterium. Dat is aanleiding om te kijken of het wetsvoorstel moet worden verduidelijkt of aangepast,” legt AOV-specialist Annemieke Postema uit.
Daarnaast wijzen uitvoeringstoetsen van onder andere de Belastingdienst en het UWV op grote uitvoeringsproblemen. De belangrijkste punten:
- Grondslag ‘winst uit onderneming’
“De voorgestelde koppeling van premie en uitkering aan de winst uit onderneming brengt veel onzekerheid met zich mee,” zegt Postema. “Doordat de definitieve belastingaanslag vaak pas jaren later wordt vastgesteld, weten ondernemers niet op tijd waar ze aan toe zijn: wat is de hoogte van hun premie en – belangrijker nog – hun uitkering. Dit kan leiden tot terugvorderingen, met alle financiële risico’s van dien.” - Gebrek aan uitvoeringscapaciteit
Zowel de Belastingdienst als het UWV geven aan dat zij op korte termijn niet de capaciteit hebben om deze nieuwe taak op zich te nemen. “Een snelle invoering zou ten koste gaan van andere belangrijke taken,” benadrukt Postema. - Complexiteit in uitvoering
De uitvoering van de BAZ vraagt om intensieve samenwerking tussen verschillende instanties en is daardoor bijzonder complex. “Dit wordt nog ingewikkelder door wisselingen in verzekeringsplicht – ondernemers die bijvoorbeeld tijdelijk in loondienst werken – en door de opt-out-regeling voor zelfstandigen die al een private verzekering hebben en gemoedsbezwaarden.”
Het UWV heeft aangegeven dat invoering van de BAZ voor 2030 sowieso niet haalbaar is zonder ingrijpende veranderingen in het arbeidsongeschiktheidsstelsel. De Belastingdienst vindt de huidige plannen zelfs volledig onuitvoerbaar. Er zijn dus aanpassingen nodig voor volgende stappen in het wetgevingsproces. Ook de toetsen en adviezen van onder meer de AFM, SVB en AP leveren verschillende aandachtspunten op.
Betekent dit uitstel afstel?
Postema benadrukt dat dit niet zomaar het einde van de plannen betekent: “In Den Haag weet je het nooit, want er komt sowieso nog één verkiezingsronde voor 2030, maar het lijkt erop dat de wens om een basisverzekering voor alle werkenden te realiseren blijft bestaan. De BAZ is onderdeel van het bredere pensioenakkoord en maakt deel uit van een pakket arbeidsmarkthervormingen. Het is dus aannemelijk dat er op termijn iets voor zelfstandigen komt, al blijft de vorm voorlopig onduidelijk.”
Zijn er signalen dat de voorwaarden of invulling van de BAZ drastisch gaat wijzigen?
Hoewel het huidige voorstel op veel weerstand stuit, ziet Postema mogelijkheden om de BAZ beter uitvoerbaar te maken: “Denk bijvoorbeeld aan een verlenging van de wachttijd van één naar twee jaar. Dat zou niet alleen de werkdruk voor het UWV verlagen, maar ook meer tijd bieden om de winst definitief vast te stellen en tegelijkertijd zorgen voor een lagere premie.”
Andere mogelijke wijzigingen zijn:
- Het loskoppelen van de uitkering aan de winst en in plaats daarvan werken met een vast bedrag.
- Schrappen van de voorgestelde re-integratie-instrumenten
- Het versterken van de rol van private verzekeraars in de uitvoering
De eerbiedigende werking voor bestaande AOV’s lijkt voorlopig overeind te blijven, maar wat de exacte peildatum wordt is de vraag. “Die peildatum zou zomaar ergens in 2025 kunnen liggen,” zegt Postema. “Het is belangrijk om daar nu al rekening mee te houden. Ik vermoed dat de opt-out mogelijkheid ook blijft bestaan.”
Blijf niet stilzitten
Ondanks het uitstel raden wij zelfstandig ondernemers aan juist nu actief te informeren en gebruik te maken van de extra tijd die je krijgt. Het overgangsrecht is soepeler dan de opt-out-regeling, wat betekent dat het vaak voordeliger is om nu een AOV af te sluiten dan na de peildatum. Wacht daarom niet tot het moment dat er plotseling duidelijkheid komt, want dat zal waarschijnlijk leiden tot een stormloop op aanvragen en wijzigingen. Dit kan gevolgen hebben voor acceptatieprocedures en doorlooptijden.
Arbeidsongeschiktheid kan iedereen overkomen, en de financiële gevolgen hiervan worden vaak onderschat. Nu het waarschijnlijk nog jaren kan duren voordat er een verplichte verzekering komt, is het des te belangrijker om een goede oplossing te hebben.
Bestaande AOV’s
Voor klanten met een bestaande AOV is er ook werk aan de winkel. Bestaande AOV’s die niet voldoen aan het overgangsrecht – voor zover nu bekend – kunnen worden aangepast. Mocht het overgangsrecht later veranderen, dan kun je een verzekering opnieuw aanpassen. Het verlengen van een wachttijd is bijvoorbeeld makkelijker dan het verkorten ervan. Daarom adviseren wij klanten om nu alvast aanpassingen te overwegen.
Bron: TAF.nl
Persoonlijk advies
Heb je vragen over jouw AOV of wil je onderzoeken wat je opties zijn? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag met een persoonlijk advies.
